A.D. 1043–1066. EDWARD THE CONFESSOR (as recorded by the wise men of the shires under William, and edited by Glanvill in the next century, with the legal language adapted to the later period).

IX. De illis qui judicium faciunt aquae vel ferri calidi. Adsit ad judicium minister episcopi cum clericis suis, et Justitia regis cum legalibus hominibus provinciae illius, ut videant et audiant quod omnia aeque fiant ; et quos salvaverit Dominus per misericordiam Suam et justitia eorum, quieti sint et liberi abscedant; et quos iniquitas et injustitia sua condemnaverit, Justitia regis de ipsis fieri faciat justitiam. Barones autem qui curias suas habent de hominibus suis, videant ut ita agant de eis quatenus erga Deum reatum non incurrant, et regem non offendant. Et si placitum de hominibus aliorum baronum oritur in curiis suis, adsit ad placitum Justitia regis, quoniam absque eo fieri non debet. Et si barones sint qui judicia non habeant, in hundredo ubi placitum habitum fuerit, ad propinquiorem ecclesiam ubi judicium regis erit, determinandum est, salvis rectitudinibus baronum ipsorum.

XIII. Divisiones schirarum et hundredorum. Divisiones scirarum regis proprie cum judicio iiii. chiminorum regalium sunt. Divisiones hundredorum et wapentagiorum, comitibus et vicecomitibus, cum judicio comitatus.

XX. De Frithborgis. Alia pax maxima est, per quam omnes firmiori statu sustentantur: scilicet fidejussionis stabilitate, quam Angli vocant frithborgas, praeter Eboracenses qui vocant eam tenmanne tale, hoc est, numerum x. hominum. Et hoc est, quod de omnibus villis totius regni sub decennali fidejussione debeant omnes esse, ita quod si unus ex decem forisfecerit, novem eum haberent ad rectum. Quod si aufugeret, et dicerent quod non possent eum habere ad rectum, daretur eis ad minus a Justitia regis spatium xx. dierum et unius diei; et si possent eum invenire, adducerent eum ad Justitiam. Ipse quidem de suo restauret damnum quod fecerat, et de corpore suo fiat justitia, si ad hoc forisfecerit. Si autem infra supradictum terminum inveniri non poterit, quia in omni frithborge unus erat capitalis quem ipsi vocabant frithborge heved, ipse capitalis acciperet duos de melioribus in suo frithborge, et de tribus frithborgis propinquioribus vicinis suis accipiat de unoquoque capitalem; et similiter duos de melioribus, si poterit eos habere, et se duodecimo expurget se et frithborgum suum si facere poterit, de forisfacto et fuga supradicti malefactoris. Quod si facere non poterit, restauraret damnum quod ipse fecerat de proprio foris

factoris quantum duraverit, et de suo; et erga Justitiam emendent secundum quod legaliter judicatum fuerit eis. Et tamen sacramentum quod non potuerunt complere per vicinos, per se ipsos novem jurent se esse immunes. Et si aliquem potuerint recuperare, adducent eum ad Justitiam, si potuerint, aut dicent Justitiae ubi sit.

sub $106.

XXI. Descriptio libertatum diversarum. Archiepiscopi, episcopi, comites, barones et milites suos et proprios servientes suos, scilicet dapiferos, pincernas, camerarios, coquos, pistores, suo frithborgo habebant ; et ipsi suos armigeros vel alios servientes suos sub suo frithborgo; quod si ipsi forisfacerent, et clamor vicinorum insurgeret de eis, ipsi haberent eos ad rectum in curia sua, si haberent sacham et socham, tol et theam, et infangenethef.

non.

XXII. Quid sit Soche, et Sache, et Tol, et Theam, et Infangenthef. SOCHE est, quod si aliquis quaerit aliquid in terra sua, etiam furtum, sua est justitia si inventum fuerit an SACHA, quod si aliquis aliquem nominatim de aliquo calumniatus fuerit, et ipse negaverit, forisfactura probationis vel negationis, si evenerit, sua erit. TOL, quod nos vocamus theloneum, scilicet libertatem emendi et vendendi in terra sua. THEAM, quod si aliquis aliquid interciebatur super aliquem, et ipse non poterat warantum suum habere, erit forisfactura, et justitia similiter de calumniatore si deficiebat, sua erit. De INFANGENETHEF :-Justitia cognoscentis latronis sua est de homine suo, si captus fuerit super terram suam. Et illi qui non habent consuetudines quas supradiximus, ante Justitiam regis faciant rectum etiam in hundredo, vel in wapentagiis, vel in schiris.

XXVIII. Quare Frithborgi constituti sunt. Cum autem viderunt quod aliqui stulti libenter forisfaciebant erga vicinos suos, sapientiores ceperunt consilium inter se, quomodo eos reprimerent, et sic imposuerunt justitiarios super quosque x. frithborgos, quos decanos possumus dicere, Anglice autem tyenthe-heved vocati sunt; hoc est caput x. Isti autem inter villas, inter vicinos tractabant causas, et secundum quod forisfacturae erant, emendationes et ordinationes faciebant, videlicet de pascuis, de pratis, de messibus, de certationibus inter vicinos, et de multis hujusmodi quae frequenter insurgunt.

XXIX. Cum autem majores causae insurgebant, referebant eas ad alios majores justitiarios quos sapientes supradicti super eos constituerant, scilicet, super x. decanos, quos possumus vocare centenarios quia super centum frithborgos judicabant.

PART III.

SELECT CHARTERS AND EXCERPTS; Norman Period.

A.D. 1066-1087. WILLIAM I.

Archbishops of Canterbury. Stigand, 1052-1070; Lanfranc, 10701089.

Chief-Justices. Odo of Bayeux and William Fitz-Osbern, 1067; William

de Warrenne and Richard Fitz-Gilbert, 1073; Lanfranc of Canterbury, Geoffrey Bishop of Coutances, and Robert Count of Mortain, 1078. Chancellors. Herfast, afterwards Bishop of Elmham, 1068; Osbern, afterwards Bishop of Exeter, 1070-1074; Osmund, afterwards Bishop of Salisbury, 1074-1078; Maurice, afterwards Bishop of London, 1078-1083; William de Beaufeu, afterwards Bishop of Thetford, 10831085; William Giffard, 1086-1087.

WILLIAM the Conqueror having, at the battle of Hastings, wrested the kingdom of England from Harold, was elected by the witan, and crowned after making the usual compact with the nation. He showed himself prepared to rule as the West-Saxon line of kings before him had done, and found the forfeited demesnes and jurisdictions of the family of Godwin sufficient to satisfy for the moment the demands of his servants and allies. But the tyranny of Odo of Bayeux and William Fitz-Osbern, who were left behind as justices regent on the occasion of his first visit to Normandy, produced a resistance which was not extinguished until a very large portion of the native landowners had suffered forfeiture, and a very large substitution of Norman nobles in both lands and jurisdictions followed. This substitution had the twofold effect of producing a gradual change in the institutions of the country, from the highest to the lowest, towards the Norman or properly feudal type, and of thus raising up à nobility covetous of extensive estates and hereditary

jurisdictions, which must in the long run cripple the ancient power of the king and the system of self-government which still subsisted among the people. The struggles of the English against their conquerors were after a short interval succeeded by a series of struggles between the Crown and the Barons, which began in the conspiracy of Ralph Guader and Roger son of William Fitz-Osbern, and continued until the nobility of the Conquest was nearly extinct. The reign of the Conqueror witnessed only the opening of this long contest, which had the effect in its turn of compelling the kings to foster every remnant of local independence amongst the English as a check on the rebellious and tyrannical policy of the great feudatories. But this did not prevent the rapid assimilation of the government, in its highest range, to the feudal model; which was the most prominent result of the Conquest, regarded in its constitutional aspect.

EXCERPTS.

A.D. 1066. WILL. PICTAV., Gesta Willelmi, ed. Maseres, P. 145. Die ordinationi decreto, elocutus ad Anglos condecenti sermone Eboracensis archiepiscopus, aequitatem valde amans, aevo maturus, sapiens, bonus, eloquens, an consentirent eum (Willelmum) sibi dominum coronari, inquisivit. Protestati sunt hilarem consensum universi minime haesitantes, ac si coelitus una mente data unaque voce. Anglorum voluntati quam facillime Normanni consonuerunt; sermocinato ad eos ac sententiam percunctato Constantini praesule. . . . Sic electum consecravit idem archiepiscopus aeque sancta vita carus et inviolata fama, imposuit ei regium diadema ipsumque regio solio favente multorum praesentia praesulum et abbatum.

FLOR. WIGORN. Consecratus est honorifice, prius ut idem archipraesul ab eo exigebat, ante altare Sancti Petri Apostoli, coram clero et populo jurejurando promittens se velle sanctas Dei ecclesias ac rectores illarum defendere, necnon et cunctum populum sibi subjectum juste et regali providentia regere, rectam legem statuere et tenere, rapinas injustaque judicia penitus interdicere.

L...

WILL. MALMESB., Gesta Regum, iii. § 279. Convivia in

praecipuis festivitatibus sumptuosa et magnifica inibat; Natale Domini apud Gloecestram, Pascha apud Wintoniam, Pentecosten apud Westmonasterium agens quotannis quibus in Anglia morari liceret: omnes eo cujuscunque professionis magnates regium edictum accersiebat, ut exterarum gentium legati speciem multitudinis apparatumque deliciarum mirarentur. . . . Quem morem convivandi primus successor obstinate tenuit, secundus omisit.

CHRON. SAX., A. D. 1087. Thriwa he bær his cynehelm ælce geare, swa oft swa he was on Englelande: on Eastron he hine bær on Winceastre; on Pentecosten on Westmynstre; on Midewintre on Gleaweceastre; and thanne wæron mid him ealle tha rice men ofer eall Englaland, arcebiscopas and leodbiscopas, abbodas and eorlas, thegnas and cnihtas.

R. HOVEDEN, Chronica, ii. 218. A.D. 1070. Willelmus rex, quarto anno regni sui, consilio baronum suorum, fecit summoneri per universos consulatus Angliae Anglos nobiles et sapientes et sua lege eruditos, ut eorum et jura et consuetudines ab ipsis audiret. Electi igitur de singulis totius patriae comitatibus viri duodecim jurejurando confirmaverunt primo ut quoad possent recto tramite, neque ad dextram neque ad sinistram partem devertentes, legum suarum consuetudinem et sancita patefacerent, nil praetermittentes, nil addentes, nil praevaricando mutantes.

FLOR. WIGORN., A.D. 1084. Rex Anglorum Willelmus de unaquaque hida per Angliam sex solidos accepit.

FLOR. WIGORN., A.D. 1086. Willelmus rex fecit describi omnem Angliam, quantum terrae quisque baronum suorum possidebat, quot feudatos milites, quot carrucas, quot villanos, quot animalia, immo quantum vivae pecuniae quisque possidebat in omni regno suo, a maximo usque ad minimum; et quantum redditus quaeque possessio reddere poterat : et vexata est terra multis cladibus inde procedentibus. Et in hebdomada Pentecostes suum filium Heinricum apud Westmonasterium, ubi curiam suam tenuit, armis militaribus honoravit. Nec multo post mandavit ut archiepiscopi, episcopi, abbates, comites, barones, vicecomites, cum suis militibus, die Kalendarum Augustarum sibi occurrerent Searesbyriae: quo cum venissent, milites illorum sibi fidelitatem contra omnes homines jurare coegit.

CHRON. SAX., A.D. 1086. Syththan he ferde abutan swa that he com to Lammæssan to Searebyrig; and thær him comon to his witan, and ealle tha landsittende men the ahtes wæron ofer eall Engleland, wæron thæs mannes men the hi wæron, and ealle hi bugon to him, and wæron his menn, and him hold athas